Đời sống hiệp hội từ góc nhìn của người dân

Việc ban hành Luật về Hội như những kiến nghị ở trên sẽ tạo ra một động lực mới cho người dân thuộc mọi tầng lớp tham gia vào giải quyết các vấn đề kinh tế, xã hội, văn hóa và chính trị ở Việt Nam...

“Cơm Có Thịt” do nhà báo Trần Đăng Tuấn khởi xướng từ năm 2012, là một chương trình từ thiện có sức lan tỏa, mỗi năm quyên góp được hàng chục tỉ đồng chăm lo cho đời sống trẻ nghèo vùng cao. Trong ảnh nhà báo Trần Đăng Tuấn trong một lần đi thực tế ở miền núi phía Bắc. Ảnh T.Đ.T

LTS. Dự án Luật về Hội đang được thảo luận tại kỳ họp thứ 2, Quốc hội khoá 14, diễn ra từ ngày 20.10 đến 23.11. Người dân mong chờ dự luật này mở ra hành lang pháp lý cho quyền tự do hiệp hội, thúc đẩy hợp tác dân sự, công dân tự chủ, tự giải quyết các vấn đề của mình. “Đời sống hiệp hội từ góc nhìn của người dân” là nghiên cứu của ThS. Lê Quang Bình (Chủ tịch Hội đồng Viện nghiên cứu Xã hội, Kinh tế và Môi trường (iSEE); Chủ tịch Nhóm làm việc vì sự tham gia của người dân (PPWG), với sự hỗ trợ kỹ thuật của Trần Chung Châu, Hoàng Anh Dũng, Trần Văn Tuấn, Vũ Hồng Phong) cung cấp một lát cắt từ thực tế, góp thêm ý kiến xây dựng Luật về Hội. Người Đô Thị lược trích một số nội dung chính từ kết quả nghiên cứu này.

Xã hội Việt Nam đã chứng kiến nhiều thay đổi quan trọng trong cuộc sống hiệp hội. 

Bên cạnh Mặt trận Tổ quốc (MTTQ), các tổ chức chính trị - xã hội, và các hội nghề nghiệp khác, ngày càng có nhiều các tổ chức xã hội dân sự đủ mọi thành phần, quy mô, lĩnh vực ra đời như các tổ chức phi chính phủ, quỹ, các câu lạc bộ sở thích, các tổ chức cộng đồng như hội đồng hương, hội cựu học sinh, hay các tổ chức từ thiện. Những tổ chức này đã đóng góp to lớn vào việc xóa đói giảm nghèo, bảo vệ môi trường, giáo dục thanh niên, vận động và góp ý cho chính sách nhà nước, bảo vệ quyền và lợi ích của các nhóm yếu thế… Tuy nhiên, các tổ chức này đang gặp nhiều khó khăn, rào cản trong việc phát triển về quy mô và năng lực...

Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng này, nhưng một trong những nguyên nhân quan trọng nhất là quyền tự do hiệp hội chưa được ghi nhận đầy đủ, thiếu một khung pháp lý thúc đẩy đời sống hiệp hội của người dân… Chính vì vậy, một luật về hội tôn trọng quyền tự do hiệp hội, thúc đẩy người dân hợp tác, tự chủ, tự giải quyết các vấn đề của mình sẽ là chất xúc tác cho sự hưng thịnh của xã hội Việt Nam. Để làm được điều này, Luật về Hội cần phản ánh những nội dung quan trọng dưới đây:

Thứ nhất, quyền lập hội là quyền dân sự nên cần tôn trọng tinh thần “nhà nước công nhận hợp đồng dân sự lập hội của người dân”, vì vậy Luật về Hội cần áp dụng “thủ tục mang tính thông báo” (mô hình đăng ký) hơn là “thủ tục phê duyệt trước” (mô hình xin - cho) cho tất cả các loại hình hội, kể cả hội có thành viên hay hội không có thành viên (NGO, quỹ)...

Thứ hai, Luật về Hội không nên giới hạn địa bàn hoạt động theo địa điểm hành chính nơi hội đăng ký trụ sở chính. Cụ thể, khi hội đăng ký ở một địa phương (ví dụ ở Huế), nhưng có quyền hoạt động trên toàn quốc, thậm chí khu vực và quốc tế...

Thứ ba, Luật về Hội không được quy định một địa phương trong một lĩnh vực chỉ được có một hội hoạt động vì như vậy là hạn chế quyền tự do hiệp hội của người dân.

Thứ tư, Luật về Hội cần công nhận và bảo vệ hoạt động hợp pháp của hội không có tư cách pháp nhân (hội không đăng ký). Trên thực tế, có nhiều hội, nhóm không cần đăng ký và không muốn đăng ký như dòng họ, hội đồng hương, hoặc hội cựu sinh viên. Việc này là phù hợp và đỡ tốn chi phí xã hội. Tất nhiên, từ khía cạnh dân sự, hội không có tư cách pháp nhân có thể không được công nhận và bảo vệ một số quyền, như sở hữu tài sản, giao dịch dân sự, và trách nhiệm pháp lý như hội có tư cách pháp nhân.

Thứ năm, Luật về Hội cần cho phép doanh nghiệp và cá nhân ghi phần đóng góp tài chính cho hội để thúc đẩy các mục đích vì lợi ích công cộng như là chi phí trước khi tính thuế, và chỉ cần đăng ký các khoản viện trợ nước ngoài hơn là phải xin phê duyệt khó khăn như hiện nay. Luật cần định nghĩa các hoạt động mang tính lợi ích công cộng (ví dụ như giảm nghèo, bảo vệ môi trường, giáo dục, văn hóa), nếu hội triển khai các hoạt động này thì bản thân hội và các doanh nghiệp, cá nhân đóng góp cho hội sẽ được miễn thuế cho phần đóng góp đó. Hội và các tổ chức phi lợi nhuận cũng được quyền nhận tài trợ từ các cá nhân và tổ chức trong và ngoài nước, tổ chức các hoạt động gây quỹ, kinh doanh và thu lời để phục vụ cho mục đích công cộng mà không phải chịu thuế...

Thứ sáu, Luật về Hội cần bảo vệ tính tự chủ về tài chính, tự quyết về lãnh đạo và tự chịu trách nhiệm về điều lệ và hoạt động của hội. Cụ thể, Nhà nước không được can thiệp vào nội dung điều lệ của hội, việc bầu chọn ban lãnh đạo của các hội hay cử người của mình vào ban lãnh đạo hội.

Thứ bảy, Luật về Hội chỉ được hạn chế quyền tự do hiệp hội trong trường hợp cần thiết cho một xã hội dân chủ, vì lợi ích an ninh quốc gia hoặc an toàn, trật tự công cộng, bảo vệ sức khỏe và đạo đức xã hội, bảo vệ các quyền và tự do của người khác, và các hạn chế này phải ghi trong luật. Tuy nhiên, việc hạn chế này phải cụ thể, rõ ràng theo chuẩn mực quốc tế và như quy định trong điều 14 của Hiến pháp.

Thứ tám, Luật về Hội phải quy định theo hướng khi người dân có nhu cầu lập hội thì Nhà nước không có quyền từ chối nếu không có căn cứ đầy đủ và lý do chính đáng. Trong trường hợp bị từ chối lập hội, hoặc đình chỉ, giải tán không thỏa đáng thì người dân có quyền khiếu nại theo thủ tục hành chính và khởi kiện ra tòa.

Thứ chín, Luật về Hội nên điều chỉnh MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội nếu Nhà nước coi các hội này hoạt động xã hội dân sự chứ không phải hoạt động chính trị quyền lực nhà nước. Để quyết định điều này, Nhà nước cần định nghĩa rõ bản chất của MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội. Nếu không coi họ là hội hoạt động xã hội, dân sự, mà là tổ chức chính trị gắn liền với hoạt động quyền lực nhà nước, thì nên có luật riêng, không điều chỉnh trong Luật về Hội. Nếu Nhà nước xác định các tổ chức này là hội hoạt động xã hội dân sự, thì Luật về Hội cần điều chỉnh MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội. Đây cũng là ý kiến của 84% người tham gia khảo sát khi được hỏi liệu Luật về Hội có điều chỉnh MTTQ và các đoàn thể hay không...

Việc ban hành Luật về Hội như những kiến nghị ở trên sẽ tạo ra một động lực mới cho người dân thuộc mọi tầng lớp tham gia vào giải quyết các vấn đề kinh tế, xã hội, văn hóa và chính trị ở Việt Nam. Các hội mới hình thành sẽ hỗ trợ Nhà nước trong việc giải quyết các vấn đề đạo đức nghề nghiệp, chống thực phẩm bẩn, hoặc gian dối trong đời sống xã hội - những vấn đề mà riêng luật pháp sẽ không giải quyết được mà cần có chuẩn mực xã hội tạo ra bởi đời sống hội để điều chỉnh hành vi. Đời sống hội cũng sẽ thúc đẩy hợp tác, giao lưu và tương trợ, tạo ra vốn xã hội giàu có và nhân văn, giúp cho các cá nhân và cộng đồng chống chịu và vượt qua các cú sốc trong cuộc sống.

Việc hình thành các hội tự chủ cũng sẽ giúp cân bằng quyền lực, chống lại sự cấu kết của các nhóm lợi ích và công quyền, giúp cho xã hội vận hành cân bằng, minh bạch và hiệu quả hơn. Môi trường thành lập hội tự do cũng sẽ tự khai thông các nguồn lực trong xã hội, giúp chi trả cho hoạt động hội theo hướng cạnh tranh và hiệu quả nhất, không tiêu tốn ngân sách nhà nước, không làm méo mó lợi ích do sự bất cân bằng trong tự do hiệp hội tạo ra.

---

 Kiến nghị Quốc hội chưa thông qua Luật về Hội

Ngày 23.10, Liên hiệp Các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam đã có văn bản gởi Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Ủy ban Pháp luật Quốc hội, kiến nghị hoãn thông qua dự án Luật về Hội. Văn bản góp ý, đề xuất nhiều nội dung cụ thể cho dự thảo luật, đồng thời cho rằng dự thảo Luật về Hội có tác động lớn đến toàn xã hội thì trước hết cơ quan thẩm tra cần có đủ thông tin đánh giá hiện trạng, kết quả hoạt động, sự đóng góp của các hội; kinh nghiệm quốc tế; ảnh hưởng và tác động của từng chính sách đối với xã hội. Mặc dù đã trải qua hai lần Quốc hội xem xét, nhưng việc tổng kết nghiên cứu, đánh giá tác động vẫn còn thiếu hệ thống và còn nhiều bất cập. Do đó Liên hiệp Các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam đề nghị chưa thông qua luật này tại kỳ họp thứ 2 của Quốc hội khóa 14; tiếp tục điều chỉnh bổ sung, hoàn thiện và xem xét thông qua vào kỳ họp tới.

Nguồn : báo Người Đô Thị

Đọc tiếp »

Những RobinHood dự bị

Trong lịch sử thời kỳ trung cổ của Châu Âu, có một nhân vật nông dân vì đứng lên chống lại cường quyền đen mà đi vào lịch sử nhân loại, đó là RobinHood, với phương châm chống lại kẻ giàu ác bá để cưu giúp quần chúng thấp cổ bé họng

Lâu nay ở Việt Nam hay rộ lên chuyện người dân vì bức xúc mà chống trả các thế lực đen câu kết với thế lực chính trị để trục lợi sai trái, nhất là trong những sự vụ có dính đến quyền tư hữu đất đai

Các vụ việc nổi cộm được dư luận ồn ào chú ý như vụ Đoàn Văn Vươn, Đặng Ngọc Viết, Nguyễn Mai Trung Tuấ..., và mới đây là vụ ông Đăng Văn Hiến sau khi bắn chết 3 người và làm bị thương nhiều người nhưng lên xe tù trong sự tiếc thương của làng xóm.

Nói theo pháp luật hiện nay đang áp dụng thì hành vi của những người kể trên là sai trái, nhưng họ được lòng dân ủng hộ.

Như vậy bản thân thể chế phải xem lại pháp luật do mình ban hành có phù hợp lòng người, đạo lý hay không ? Pháp luật là sự cô đọng và hiện thực hóa những gì thuộc về đạo lý. Một khi pháp luật không đáp ứng được công bằng đạo lý thì pháp luật đó không có ý nghĩa, và đó chính là bằng chứng lớn nhất về băng hoại xã hội

Nếu lòng dân từ từ ủng hộ những RobinHood thì nghĩa là không còn niềm tin gì vào pháp luật công minh của thể chế.

Cái gốc của vấn đề là quyền tư hữu hóa đất đai, đa thành phần sở hữu phải được công nhận để rồi điều chỉnh luật. Làm sao có cái luật nào là phù hợp đạo lý khi anh bồi thường đất 1 đồng rồi sau đó kiếm lợi từ nó với giá 10 đồng dù khoát cho nó cái danh "dự án phát triển kinh tế xã hội"

Trừ các dự án mang tính an ninh quốc phòng cần thiết và minh bạch, đa phần các dự án dính đến đền bù giải tỏa đất đai để "phát triển kinh tế" đều khoát áo lợi chung để mưu đồ lợi riêng. Một bộ phận trong chính quyền lẽ ra làm trọng tài phân xử thì lại nghiêng về một bên hùng mạnh để ức hiếp một bên thấp cổ bé họng

Khi công dân không còn tin vào pháp luật thì họ sẽ theo RobinHood để tìm sự công bằng cho mình

Với chính sách đất đai "thuộc sở hữu toàn dân nhưng do nhà nước quản lý" ( và dễ dàng phân chia theo sự mờ ám của nhóm lợi ích trục lợi bằng chính sách đất đai) như hiện nay thì mỗi người dân đều có cơ hội để làm RobinHood mà vẫn được cộng đồng ủng hộ

Vì đa số chúng ta đều có một mái nhà, nên mỗi chúng ta đều có thể "bị trở thành" một RobinHood dự bị

Nguyễn An Dân 29/10/2016

Ảnh : Người dân bế con trai nhỏ của Đặng Văn Hiến và chuyền vào xe cho Hiến hôn con trước giờ về trại giam. Ảnh: TRƯƠNG CHÂU HỮU DANH

Đọc tiếp »

Chuyện nước mắm

Đã có nhiều bài viết, status xoay quanh vụ việc tập đoàn Masan dùng truyền thông báo chí "chơi bẩn" nước mắm truyền thống để tiến tới độc chiếm thị trường nước mắm nên thôi mình không nhắc lại các thông tin nhiều người đã viết nữa

Có một nét đáng chú ý là chỉ với 700 triệu đồng, Masan có thể thao túng cả một tờ báo lớn như Thanh Niên là quá rẻ. Điều đáng nói hơn là vụ việc bị phanh phui bởi các cây bút tự do lề dân chứ không phải các cơ quan quản lý báo chí trong đảng và chính phủ.

Có lẽ từ nay đảng và chính phủ nên tập trung bắt báo chí lề phải viết theo đạo đức nghề nghiệp hơn là viết theo định hướng XHCN. Về đạo đức nghề nghiệp thì càng ngày báo chí lề phải càng thua sút các cây bút lề dân. Giữ được "định hướng XHCN" mà băng hoại đạo đức nghề nghiệp thì cũng chả ích lợi gì cho nhân dân

Để kết thúc vụ việc này không chỉ là kỷ luật vài phóng viên của báo Thanh Niên cũng như thí chốt ban truyền thông của tập đoàn Masan, mà phải xử lý hình sự cả Vinatas và điều tra xử lý cả lãnh đạo tập đoàn Masan vì dĩ nhiên lãnh đạo Masan sẽ tìm cách đổ thừa tội lỗi cho ban truyền thông của họ "tự ý làm việc"

Thực hiện điều này là khó vì tôi nghĩ đa phần đều là lệnh miệng, nhưng mong là ngành công an lâu nay rất nhiệt tình trong xử lý chính trị thì nay cũng phát huy sự thông minh nhiệt tình của mình trong việc bảo vệ công bằng xã hội. Dĩ nhiên Masan cũng đâu có phải con gà chết nằm im chịu trận, họ vẫn đang chống đỡ đấy thôi

Lâm thân vương- ngự tiền thị vệ chỉ huy sứ đã tuyên bố điều tra rốt ráo "vụ nước mắm" này và xử lý hết đúng theo pháp luật thì nên nỗ lực giữ lời để xứng với tiếng tăm lâu nay "nói được làm được" của ông

Nước mắm không chỉ là nước chấm mà còn là tài sản quốc gia, trong lịch sử Việt Nam ta các va chạm với thiên triều xoay quanh chén nước mắm xưa nay không thiếu

Đại Việt sử ký toàn thư quyển 1- nhà Lê, phần viết về vua Lê Đại Hành ghi: “Đinh Dậu, Ứng Thiên năm thứ 4 (997), tiết hạ, nhà Tống phong vua ta làm Nam Bình Vương. Vua ta sai sứ sang nước Tống đáp lễ. Vua Tống ban chiếu thư khen ngợi. Trước kia sứ Tống sang thường mượn cớ đòi cống nước mắm"

Sau này khi xâm lược được nước ta, thiên triều lại một lần nữa âm mưu thâu tóm và quản lý nước mắm. Đại Việt sử ký toàn thư quyển 9- phần "thuộc Minh" ghi:

"Quy định người (dân ta) đi đường, lệ chỉ được đem 3 bát muối và 1 lọ nước mắm thôi”.

Nhắc lại lịch sử để thấy nhà Minh đã gắng kiểm soát độc quyền trong việc phân phối muối và nước mắm của dân mình. Đó chính là cách để chúng thâu tóm nền kinh tế của nước ta vì biết dân tộc ta không thể sống thiếu nước mắm. Nhưng mọi mưu đồ xâm lược của thiên triều đều không khuất phục được lòng yêu nước của dân ta

Giữ chén nước mắm cổ truyền trên mâm cơm cũng là giữ truyền thống yêu nước của quốc gia

Nguyễn An Dân 26/10/2016

Đọc tiếp »

Chính trị và từ thiện (kỳ 3)

Những người trong nước muốn cải cách quốc gia cần làm gì ?

Xin nói rõ là bài này dành cho những người quan tâm chính trị và yêu nước nghiêm túc, có tâm vì lợi ích chung của đất nước-dân tộc chứ không nhằm cụ thể vào cá nhân hay hội đoàn nào.

Tình hình đất nước đã đến lúc đảng cầm quyền xuất hiện đa nguyên và xã hội đã đa nguyên gần trọn vẹn, nên vấn đề xuất hiện chính trị gia đối lập ôn hòa với thể chế, phản biện ôn hòa theo quan điểm có lợi ích chung cho đất nước và dân tộc ( chứ không phải theo lợi ích...đảng phái, hội nhóm của mình) là chuyện sớm muộn phải đến

Trong bối cảnh đó, những người tranh đấu dân chủ dĩ nhiên cần xây dựng đội nhóm, khuếch trương tên tuổi, nâng tầm mình lên để đủ sức phản biện và dẫn dắt quần chúng đi về hướng chuyển hóa chung có lợi cho quần chúng, đất nước và cả bộ phận đảng viên yêu nước đang đòi hỏi đảng cải cách.

Nhưng chúng ta có tham lam quá không khi chúng ta đòi hỏi người dân chủ phải tự mình làm những điều đó vừa tránh chính quyền đàn áp, hạn chế sinh kế-sinh tồn ?

Chúng ta có tham lam quá không khi chúng ta đòi hỏi chúng ta cần có nhiều thủ lĩnh nhưng chúng ta không góp phần gì trong việc thai nghén ra những thủ lĩnh ? Đến nay chúng ta có lèo tèo một tí tạm gọi là thủ lĩnh thì làm được cái gì ???

Có rất nhiều sinh viên nghèo học giỏi cần chúng ta giúp, nhưng một là nước ngoài trao học bổng rồi về sau họ dùng. Hoặc doanh nghiệp nuôi, hoặc bị...cơ chế bảo thủ làm thui chột.

Còn những người dân chủ, chúng ta nuôi được bao nhiêu nhân tài cho công cuộc dân chủ hóa đất nước để phụng sự tiến bộ đất nước ??? Có bao nhiêu nhân tài được quần chúng góp tay nhau nuôi để phụng sự cho ích lợi của dân tộc ??

Trong cuộc gặp thủ lĩnh tài năng trẻ mà Obama gặp ở SG vừa qua, có bao nhiêu người do giới tranh đấu dân chủ chung tay bồi đắp ra ??? E rằng không có ai cả

Chúng ta sẵn sàng đóng góp hàng tỷ tỷ để đi cứu trợ, tốt thôi, nhưng chúng ta đóng góp được bao nhiêu trong việc giúp đỡ những người tù chính trị và gia đình họ ?

Chúng ta nói chúng ta không thích tranh đấu theo tư duy của bà con hải ngoại, nhưng xưa nay nếu bà con hải ngoại không nuôi thì ai nuôi người dân chủ để chúng ta đọc được những bình luận chính trị sướng con mắt và nghe sướng lỗ tai ???

Chúng ta kêu gọi được hàng trăm triệu đồng, hàng tỷ đồng...đi cứu trợ, tốt thôi, nhưng có bao giờ chúng ta hỏi thăm những người dấn thân phản biện, đòi hỏi dân chủ và chính trị chung cho chúng ta sống như thế nào ?

Chúng ta không giúp đỡ, e sợ, e dè trong việc ủng hộ những mầm xanh chính trị nhưng chúng ta đòi hỏi họ phải giỏi, phải hoạt động tốt để đấu tranh cho ...nhân dân, cho dân tộc ???

Chúng ta nghĩ rằng chúng ta đi cứu trợ để qua đó ươm mầm dân chủ, nhưng những cây non dân chủ đã mọc thì chúng ta..bỏ lơ ??

Chúng ta nghĩ dân chủ cần giới trung lưu có tri thức tham gia ? nhưng trước khi họ tham gia sao chúng ta không nghĩ chúng ta sẽ đào tạo, nuôi dưỡng những người khó khăn hơn nhưng cũng có tri thức và bồi đắp tri thức thêm cho họ và thỉnh thoảng vô tư ( đừng mang tính thúc ép yêu sách) , giúp họ ít tài chính cho họ ổn định hơn để họ tranh đấu cho chúng ta tốt hơn ? Đâu phải nghèo hơn chúng ta nghĩa là ngu hơn chúng ta.

Chúng ta đi cứu trợ trong khi tiền ủng hộ cho dân chủ còn rất eo hẹp và không đủ cưu mang cả những người đang dấn thân, vậy chúng ta còn có chính nghĩa với chính đồng đội của mình không ?

Chúng ta đi cứu trợ bằng tiền thiên hạ, sau đó chúng ta chụp hình đăng lên báo chí, website cá nhân, facebook...tốt thôi, nó đẹp cho chúng ta, nhưng những anh em dân chủ, tù nhân chính trị khác họ bi chúng ta quên lãng đi, họ nhìn chúng ta như thế nào ???

Dân chủ nghiêm túc, lành mạnh có ích cho đất nước và dân tộc chậm tiến cũng một phần do chính chúng ta

Làm từ thiện-cứu trợ là tốt và là chính trị gia nghiêm túc vì lợi ích thật sự của đất nước-dân tộc là tốt, nhưng hãy tự biết mình đang ở vị trí nào để làm tốt con đường mình đã chọn và đang bước đi

CHÚNG TA LÀ NHỮNG KẺ THAM LAM VÀ ĐÒI HỎI NHIỀU THỨ. CHÚNG TA KHÔNG MUỐN LÀM GÌ CẢ NHƯNG MUỐN ĐẤT NƯỚC CÓ DÂN CHỦ, THỂ CHẾ CHUYỂN HÓA VÀ CÓ PHONG TRÀO DÂN CHỦ TRANH ĐẤU DÙM CHO CHÚNG TA

Nguyễn An Dân 26/10/2016

Đọc tiếp »

Chính trị và từ thiện ( kỳ 2)

Trời đang mưa, cũng lười theo nhóm đi nữa nên thôi viết ít dòng để những anh em chưa đi làm cứu trợ biết quy trình đi, những anh em trải qua rồi thì ôn lại kỷ niệm.

Những trải nghiệm này của mình là riêng của mình,có thể giống, có thể khác với cách làm của nhiều nhóm khác, nên không cần thiết phải tranh cãi ai làm đúng và sai

Chúng ta cần phân biệt giữ từ thiện và cứu trợ. Từ thiện là thấy khổ thì giúp, còn cứu trợ là giúp qua cơn ngặt nghèo. Ví dụ kêu gọi giúp người bị bệnh hiểm nghèo, dài ngày, nhiều đợt, cưu mang hoàn cảnh khó khăn lâu dài... là từ thiện

Còn cứu trợ là sau những sự kiện kinh khủng-trên diện rộng như thiên tai, chiến tranh, dịch bệnh, thảm họa....thành lập và tham gia những hoạt động trợ giúp thì gọi là cứu trợ. Trong phạm vi bài này chỉ kể lại chuyện cứu trợ vì lũ lụt miền trung kỳ này là chuyện cứu trợ

có 2 cách thực hiện, là làm theo kiểu đến từng nhà và làm đại trà thông qua chính quyền cấp xã

Sau khi tập kết tại địa phương cần cứu trợ, chọn xong địa điểm tập kết và ăn ở thì cả nhóm lên lịch và phân chia tuyến đi

Tìm người dẫn đường, thông thuộc dân cư, địa bàn, những hoàn cảnh khó khăn trong xã, trong huyện để dẫn cái nhóm đi chứ ít có nhóm nào tự đi được.

Thời gian đi 1 nhà chỉ từ 5-10 phút cho các bước hỏi thăm xã giao, tặng quà, lấy ký nhận, chụp hình lưu niệm ( làm bằng chứng) sau đó phải đi qua nhà khác

Không có thời gian để bà con nhớ mặt mình chứ nói gì đến tuyên truyền dân chủ, chính trị. Mà dù có cũng chưa chắc nói được nhiều vì còn nhiều yếu tố ( bà con sợ, nhóm có thể gặp rắc rối với công an xã, người dân e ngại, người dẫn đường cùng nghe..cùng vô vàn lý do khác)

Nếu không có thời gian đi theo kiểu từng nhà này thì thông qua thôn-xã, báo lịch trước vài ngày, khi nhóm cứu trợ đến chính quyền xã-thôn đã triệu tập bà con sẵn, phát quà, chụp hình, ký nhận xong giải tán, cũng chả nói được chính chị chính em gì

Chưa kể nhờ người dẫn đường thì cũng phải có tiền cho họ, còn nhờ qua xã-thôn thì cũng phải cho họ tiền công (gọi là ủng hộ), không thì có khi gặp rắc rối

Có những khu vực bà con nhận thông qua sự kết nối của địa phương xong còn phải đóng lại một phần, gọi nôm na là ...quỹ xóa đói giảm nghèo hay bất kỳ cái tên gì ai đó nghĩ ra.

Không đóng thì lần sau có khi vào danh sách đen, các đoàn khác đến không ai kêu đi nhận nữa

Còn thông qua các cơ sở tôn giáo như nhà chùa, nhà thờ...của các đạo thì rất dễ gặp tình trạng ba rọi, có tu sĩ giúp nhiệt tình, có tu sĩ ầu ơ ví dầu vì sợ chính quyền chú ý, vì mật báo, vì lợi ích của chính cơ sở tôn giáo...hoặc họ triệu tập bà con không đạt yêu cầu. Còn nhóm mà tụ tập ở cơ sở tôn giáo để tuyên truyền dân chủ này nọ cũng rất dễ bị ăn gậy ( và mình đã bị)

Thành ra chuyện nhà chính trị mà kêu gọi cứu trợ chỉ có tác dụng chụp hình đăng báo, facebook..làm đẹp hình ảnh của mình (cũng biết lo cho xã hội)...chứ hiệu quả chính trị thực sự của nó chẳng có gì nhiều cho việc phát triển nhân lực hay mở rộng mạng lưới thông qua những chuyến đi cứu trợ lũ lụt như đang làm cả

Thế nên năm nay mình đi coi người ta cứu trợ chứ không kêu gọi cứu trợ vì mình muốn là nhà chính trị

(còn tiếp)

Nguyễn An Dân 25/10/2016

Đọc tiếp »

Chính trị và từ thiện (kỳ 1)

Xin nói rõ là bài viết này chỉ thể hiện góc nhìn cá nhân, không áp đặt đúng và sai lên người khác và các sự kiện khác

Mấy hôm nay thấy nhiều thân hữu ngoài đời, trên facebook đi làm từ thiện, mình cũng đi theo một đoàn từ thiện để xem đời sống bà con thế nào

Mình cũng không lạ gì việc đi cứu trợ từ thiện, từng tổ chức hẳn 2 đoàn cứu trợ cho bà con bị tai nạn sập nhịp dẫn cầu Cần Thơ năm 2007 và trận lũ miền trung 2010

Năm ngoái quay lại vùng Mỹ Hòa, Bình Minh tỉnh Vĩnh Long thì thấy đời sống nhiều bà con mình cứu trợ có người tốt hơn, có người như cũ, có người tệ hơn...tuy nhiên không mấy bà con còn nhớ mình, và theo mình hỏi thăm thì cũng không mấy bà con có ý thức muốn đòi hỏi công lý cho những người đã mất vì tai nạn sập nhịp dẫn cầu Cần Thơ. Sau vài chén trà thì mình ra đi. Mình hỏi để khảo sát tâm lý bà con, chứ không phải muốn kêu gọi họ này nọ

Mình không buồn vì bà con quên mình, vì dĩ nhiên có quá nhiều đoàn từ thiện đã ghé qua thăm bà con

Mình không vui vì chuyện sập nhịp dẫn cầu Cần Thơ mà sau cùng không có kết quả pháp lý nào trả lại công bằng tư pháp cho những người công nhân đã mất, và người thân của họ cũng không muốn nghĩ nhiều đến việc đòi công lý cho họ vì cuộc sống nhà nông vốn dĩ nhiều lo toan và bộn bề khó khăn

Mình dĩ nhiên cũng không muốn lôi kéo họ đi đòi dân chủ, vì sự công bằng cho chồng, cha, con, người thân của bà con, bà con còn không muốn đòi hỏi công bằng tư pháp thì chuyện hướng dẫn bà con đòi dân chủ nghe nó xa xôi quá

Hôm nay đi theo một đoàn từ thiện ghé lại căn nhà ngày xưa mình ghé trao quà năm 2010, cùng uống ly trà nóng với chủ nhà, những kỉ niệm lại ùa về để dừng đi, trở về khách sạn ngồi viết những dòng này với những ưu tư khắc khoải

Trận lũ năm sau, năm sau, năm sau...nữa ùa về, mình còn phải ghé lại nơi này bao nhiêu lần nữa ?

Bác chủ nhà bảo mình là đoàn thứ 6 ghé qua tặng quà cho bác, và bác bảo chắc còn 1-2 đoàn nữa, vì có nghe bà con truyền miệng. Bác cũng bảo ngày càng thiệt hại hơn, do thiên tai có nhân tai cộng hưởng

Khắc phục hậu quả thiên tai thì cần những đoàn từ thiện.

Khắc phục hậu quả nhân tai thì cần những nhà chính trị

Có lẽ lần này là lần cuối mình đi từ thiện, dù vẫn sẽ quyên góp cho các đoàn từ thiện sắp tới, nếu có, theo khả năng của mình. Còn việc kêu gọi làm từ thiện mình đã chấm dứt sau lần tổ chức đoàn năm 2010

Mình nghĩ rằng những người có tư duy chính trị và đang thực hiện những hành động chính trị để góp phần khắc phục nhân tai cho đất nước hãy tập trung vào việc vun trồng những mầm xanh chính trị

Việc từ thiện, đã có những đoàn từ thiện của xã hội lo toan.

Việc từ thiện đã có những đoàn từ thiện, việc chính trị thiếu những nhà chính trị

Xã hội sẽ phát triển tốt hơn nếu mỗi người chúng ta ý thức được vai trò của mình đang gánh vác và tập trung làm tốt nhất trong khả năng có thể

Những nhà từ thiện hãy cố gắng làm tốt nhất việc từ thiện để giúp bà con khắc phục thiên tai

Những nhà chính trị hãy cố gắng làm tốt nhất việc chính trị để giúp bà con khắc phục nhân tai

Người nào việc nào chỗ nấy.

(Còn tiếp)

Nguyễn An Dân 25/10/2010

Đọc tiếp »

Hậu Formosa và bước đi tiếp theo

Trước khi chính phủ họp báo chính thức vào 17h ngày 30/06/2016, đã có những thông tin “lọt lộ” ra, rằng thủ phạm chính là Formosa, và những thông tin xì xào ra đó được cộng đồng mạng xã hội hoài nghi là “dọn đường dư luận”.

                                               Lãnh đạo Formosa xin lỗi người dân và Nhà nước Việt Nam                             

Sau lời xin lỗi của Formosa và những thông tin mà chính phủ họp báo đưa ra, cá nhân tôi vẫn chưa thấy hài lòng vì còn nhiều câu hỏi chưa có lời đáp, dù cũng có một số vấn đề được sáng tỏ.

Theo các bình luận sau họp báo của quần chúng trên mạng xã hội, tỷ lệ không đồng ý, không muốn nhận số tiền Formosa bồi thường 500 triệu USD là khá cao, cũng như họ đòi đóng cửa Formosa.

Cũng có nhiều ý kiến trung dung hơn, như đòi nâng số tiền bồi thường lên, so sánh với việc Tập đoàn dầu khí BP phải bòi thường 54 tỷ USD do sự cố về dầu ở Mexico trước đây.

Trên góc độ pháp lý, nhiều luật sư Việt Nam kiến nghị khởi tố vụ án, điều tra xử lý về vấn đề môi trường theo luật, số tiền bồi thường căn cứ vào phán quyết của tòa án, chứ không thể theo quyết định của Formosa.

Theo các nhà báo phỏng vấn trực tiếp ngư dân địa phương trong vùng cá chết, ngư dân nói là “tiền bồi thường quá thấp nếu chia cho ngư dân 4 tỉnh”, nguyện vọng duy nhất là “biển trở lại như trước khi có Formosa”.

Dư luận còn nêu ra những câu hỏi chưa có lời đáp, như ai sẽ chịu trách nhiệm việc đường ống xả thải thẳng ra biển là trái luật, ai chịu trách nhiệm trong việc báo cáo đánh giá tác động môi trường của Formosa?

Về mặt y học, cũng có nhiều ý kiến phản ánh ngành y tế Việt Nam phải công bố những chất độc đó tồn lưu trong cá và trong biển về sau này có ảnh hưởng gì đến sức khỏe, trước mắt và lâu dài của nhân dân hay không?

Image copyrightAFP

Image captionHọp báo công bố nguyên nhân cá chết chiều 30/6 ở Hà Nội

Cũng như vậy, quần chúng đặt câu hỏi với ngành tài nguyên-môi trường, là bao giờ biển của chúng ta trở lại như trước khi có Formosa?

Việc xử lý hậu quả sau này là việc quan trọng, một cái nhìn toàn cục và đưa ra giải pháp là hết sức cần thiết.

Thiệt hại

Báo Pháp Luật Tp HCM có một bản tin công bố rằng Bộ Lao Động Thương Binh Xã Hội “khẩn trương” làm đề án để giải quyết việc làm cho 1 triệu lao động, đang là ngư dân ở 4 tỉnh Miền Trung đã bị thiệt hại, chuyển sang làm ngành nghề khác.

Điều này cho thấy rằng chính phủ Việt Nam, trước khi công bố thông tin, đã “biết trước” khu vực biển 4 tỉnh miền trung từ Hà Tĩnh trở vào tới Quảng Bình, đã không còn là ngư trường nữa?

Việc chính phủ làm đề án chuyển đổi cơ cấu lao động là cần thiết để khắc phục hậu quả, nhưng dân sinh không chỉ đơn thuần là cần kiếm ăn, mà kèm theo đó là tâm tư, nguyện vọng làm giàu chính đáng. Vốn đã quen ngư nghiệp, đổi thay không phải là đơn giản, kèm theo không ít là sẽ là hậu quả xã hội phát sinh.

Đây mới là thiệt hại lớn nhất, ở ven biển mà không thể kiếm ăn từ biển mà phải đi lên núi, xuống đồng hay ra tỉnh.

Thiệt hại thứ hai là quốc tế nghi ngờ năng lực bảo vệ môi trường của Việt Nam, nghĩa là từ nay những sản phẩm từ biển của Việt Nam nói riêng, và thực phẩm khác nói chung, xuất khẩu đi phải chịu kiểm soát nhiều hơn. Thiệt hai này là cả nước phải gánh chịu.

Thiệt hại thứ ba, lâu dài hơn và nguy hại hơn, là như vậy ngư trường truyên thống của nước ta tại miền Trung từ nay thuộc về ai, nước nào? Nếu ngư dân không còn ra biển?

Image captionCá chết ở Quảng Bình

Thiệt hại thứ tư là cả nước nghi ngờ nhau.

Về quan hệ người dân-chính quyền, người dân nghi ngờ chính quyền “thiếu minh bạch và có tiêu cực”, nhất là sau những phát ngôn trái ngược nhau của các quan chức phụ trách ngành môi trường.

Về quan hệ nhân dân, người tiêu dùng nghi ngờ người bán hải sản bán sản phẩm nhiễm độc cho mình để thu lợi nhuận.

Về an ninh quốc gia, người dân hoài nghi năng lực phòng thủ của đất nước trước các tấn công hóa-sinh học, họ tự hỏi rằng thời bình mà chính quyền nghiên cứu, điều tra…chậm như vậy, thì thời chiến sẽ thiệt hại như thế nào, liệu có phản ứng kịp để giảm thiểu thiệt hại hay không?

Sau vụ cá chết cách ứng xử của nhà nước tạo nghi ngờ trong người dân và quốc tế về khả năng ứng phó kịp thời, chuyên nghiệp, hữu hiệu và minh bạch. Đây là những yếu tố không thể thiếu để bảo đảm an ninh quốc gia và khu vực trong bối cảnh Biển Đông đang bất ổn.

Về an ninh xã hội, sau nhiều cuộc biểu tình, chính quyền ngăn chặn thì bị mang tiếng là vi hiến, mà không ngăn chặn thì chính quyền lo ngại đảng này phái kia ở nước này nước nọ thao túng giật dây, hết sức lung túng và thiếu chính danh khi hành xử.

Nghe nói rằng quy mô đầu tư của Formosa tầm khoảng 15 tỷ USD, hàng năm nộp ngân sách khoảng 10 ngàn tỷ đồng (chưa kể có nghi vấn trốn thuế), liệu có đáng vì những con số đó mà làm chúng ta lộn xộn nghi ngờ lẫn nhau?

Giải pháp

Vấn đề mở rộng của “vụ cá chết” này chính là giải bài toán kinh tế biển của đất nước, cũng như bài toán kinh tế quốc gia nói chung mà vẫn giữ vững an ninh và thể diện quốc gia.

Thu hút đầu tư nước ngoài là cần thiết trong tình hình kinh tế tự thân của quốc gia còn yếu. Nhưng cần đặt nó dưới cái nhìn phát huy lợi thế quốc gia.

Với vị trí địa-chính trị của Việt Nam, nếu coi đất liền là cái nôi sinh ra và nuôi dưỡng nhân dân thì biển Đông chính là nơi để đất nước sinh tồn và hùng mạnh

Tôi không phải chuyên gia kinh tế, nhưng với đặc trưng Việt Nam chúng ta là quốc gia có thế mạnh nông nghiệp và ngư nghiệp, thì cũng không khó lắm để kiếm tiền.

Chúng ta là một đất nước nhỏ bé về diện tích, đừng biến mình thành bãi rác của các quốc gia lớn hơn. Trách nhiệm của nhân dân là tỉnh táo và cảnh giác, còn trách nhiệm của chính quyền là lập ra sách lược tốt và minh bạch, công khai để phát triển, và khi có hậu quả xảy ra thì xử lý minh bạch, nhanh chóng, đúng pháp luật, bảo vệ lợi ích nhân dân.

Với chiều dài 3.000 km bờ biển, tại sao chúng ta không học theo các quốc gia mạnh về ngư nghiệp như Nhật Bản, Na Uy…nhờ họ đào tạo, chuyển giao, hổ trợ công nghệ đánh bắt và bảo quản hải sản hiện đại.

Hải sản đánh bắt về sau đó, chỉ cần xây một số cụm công nghiệp nghề cá dọc ven biển, lựa chọn phần ngon trong hải sản để chế biến, bán nội địa và xuất khẩu.

Các sản phẩm thải loại từ đó lại dùng làm thức ăn chăn nuôi gia súc và phân bón, cũng lại cung ứng cho ngành nông nghiệp- chăn nuôi nội địa và xuất khẩu.

Như vậy bài toán kinh tế quốc dân trong 2 ngành xương sống ngư nghiệp và nông nghiệp-chăn nuôi đâu có khó để giải quyết, và hoàn toàn tự nội lực quốc gia làm được, đâu cần phải nghe ông nước ngoài nào hô hào chọn “sắt thép hay cá”.

Đã đến lúc chúng ta cần có một tầm nhìn về nội lực quốc gia, không thể dựa vào ngoại bang mãi được dù là nước nào đi nữa…Học hỏi cường quốc để tự thân vận động và trông chờ họ ban phát là hai việc khác nhau.

Chúng ta sinh ra và lớn lên trên đất liền, nhưng không thể đi ra biển được thì làm sao chúng ta lớn lên hùng mạnh được?

Việt Nam có 28 tỉnh/ thành phố ven biển, với một Formosa mà ngư dân 4 tỉnh miền Trung phải bỏ biển, vậy thêm 6 Formosa nữa là ngư dân cả nước thất nghiệp? Và Biển Đông sẽ thuộc về ai?

Cái giá của an ninh quốc gia

Image copyrightAFP AL INDONESIA

Image captionBiển Đông sẽ thuộc về ai?

Có quan chức đảng cầm quyền từng so sánh và động viên “ngư dân là những cột mốc chủ quyền sống” trong bảo vệ chủ quyền biển đảo. Nếu vậy thì giờ đây một bộ phận trong đó phải dời vào cắm trong bờ, và bản thân “cây cột mốc” thì yếu ớt còi cọc vì mất sinh kế, vậy chủ quyền Biển Đông có yếu đi không ?

Tôi cho ước lượng là 1 Formosa đầu tư là 15 tỷ USD, thêm 6 Formosa nữa thì khoảng 105 tỷ USD.

GDP một năm của Việt Nam hiện nay là 150 tỷ USD/năm, so sánh mới thấy chúng ta đánh đổi nguy cơ bất ổn an ninh quốc gia và kinh tế biển là quá rẻ, chưa bằng tiền 1 năm chúng ta làm ra. Đây là điều tôi e ngại.

Chúng ta là một đất nước nhỏ bé về diện tích, đừng biến mình thành bãi rác của các quốc gia lớn hơn. Trách nhiệm của nhân dân là tỉnh táo và cảnh giác, còn trách nhiệm của chính quyền là lập ra sách lược tốt và minh bạch, công khai để phát triển, và khi có hậu quả xảy ra thì xử lý minh bạch, nhanh chóng, đúng pháp luật, bảo vệ lợi ích nhân dân.

Đừng để sau một thời gian nữa, giới quan sát chính trị Việt Nam phải đưa ra nhận xét “Muốn làm xáo trộn và suy yếu Việt Nam, chỉ cần trăm tỷ USD, quá rẻ”.

Vấn đề Formosa cũng là một cơ sở để mở ra cho Việt Nam tiếp cận một khái niệm chiến tranh mới mà các cường quốc đang nghiên cứu, Chiến Tranh Sinh Thái. Tôi sẽ có bài viết về đề tài này tới đây.

Nguyễn An Dân

http://www.bbc.com/vietnamese/forum/2016/06/160630_formosa_buoc_di_tiep_theo

Đọc tiếp »

Luật sư Nguyễn Đăng Trừng và TPP

Mấy ngày nay dư luận và nhất là giới luật sư xôn xao về việc Luật Sư (sau đây viết tắt là LS) Nguyễn Đăng Trừng, chủ nhiệm đoàn luật sư TpHCM, đã bị khai trừ khỏi đảng. Lý do theo như quyết định công bố là “xem nhẹ vai trò của đảng đoàn trong hoạt động của đoàn LS TpHCM, có biểu hiện tha hóa về lý tưởng chính trị, đạo đức và lối sống”

Từ chuyện LS Nguyễn Đăng Trừng

Việc LS Trừng bị Đảng Cộng Sản VN khai trừ hôm nay chính là kết cục tất yếu của một quá trình lâu dài mà bắt nguồn là việc hình thành và ra đời của Liên Đoàn Luật Sư Việt Nam, được trù bị từ năm 2006 và chính thức thành lập năm 2009. Khi đó, tiếng nói khách quan của LS Nguyễn Đăng Trừng khi phản đối sự áp đặt của đảng vào hội nghề nghiệp của các LS trên toàn quốc rất mạnh mẽ đã làm “phật lòng trung ương đảng”

Vào 3 năm trước khi Liên Đoàn Luật Sư Việt Nam thành lập, năm 2006, giới LS đã xôn xao khi “biết trước” một ông cựu chánh án Tòa Án Nhân Dân Tối Cao, ông Lê Thúc Anh, sẽ làm chủ tịch liên đoàn, dù ông này chưa hề có 1 ngày hành nghề luật sư.

Với bề dày kinh nghiệm là một LS “tiền bối” thuộc thế hệ trước 1975, LS Nguyễn Đăng Trừng quá hiểu một ông chủ tịch liên đoàn “không có kinh nghiệm luật sư” sẽ chẳng thể làm được gì có ích cho liên đoàn lẫn đóng góp gì vào sự tiến bộ của tư pháp Việt Nam hiện đã và đang phải hội nhập quốc tế, nên đã cực lực phản đối và “bất hợp tác”. Đỉnh điểm của việc này là bác bỏ đơn gia nhập vào đoàn LS TpHCM của ông Lê Thúc Anh vì ông này “chưa trải qua học và hành nghề luật”, một quyết định đúng theo Luật Luật Sư.

Việc phản ứng hợp tình hợp lý của LS Trừng đã phá vỡ “truyền thống” của trung ương đảng. Đó là truyền thống bổ nhiệm các quan chức về hưu hay “không biết sắp xếp ghế nào cho ngồi” vào nắm ban chủ tịch các hội đoàn “cánh tay nối dài của đảng” để làm tai mắt cho đảng. Hội Nông Dân, Hội Phụ Nữ, Tổng Liên Đoàn Lao Động, Hội Liên Hiệp Thanh Niên…đều có thành phần chủ tịch đoàn là các quan chức đảng viên này kia ở trung ương chuyển ngành qua làm lãnh đạo chứ không phải xuất thân từ nghề nghiệp.

Đang ở vị trí thay mặt vài ngàn luật sư ở TpHCM, LS Trừng quá hiểu nếu các hội đoàn nghề nghiệp dưới sự dẫn dắt của lãnh đạo do đảng chỉ định sẽ chẳng mang lại hay làm được gì cho quyền lợi các hội viên và sự lớn mạnh của hiệp hội. Chuyện nông dân Việt Nam ngày càng bần cùng hóa, phụ nữ Việt Nam phải xuất ngoại lấy chồng và bán dâm vì nghèo khó ngày càng nhiều và lan rộng ra nhiều tầng lớp. Rồi công nhân, thanh niên phạm pháp vì sinh kế càng ngày càng gia tăng dù có các hội tương ứng như trên…chính là một bằng chứng ai cũng thấy rõ. LS Trừng vì quan ngại cho tương lai các luật sư hội viên nên vì quyền lợi tập thể mà đứng ra chỉ trích và phản ứng với sự áp đặt của đảng vào nhân sự của liên đoàn chứ không phải vì ông là người “chuyên quyền, độc đoán” nhưng quy kết trong văn bản kỷ luật.

Trong quyết định kỷ luật cũng nói rõ là “LS Trừng đã nhiều lần chống lại, ngăn trở, phản ứng lại các quyết định của đảng đoàn LS và Ủy Ban Nhân Dân TpHCM”. Rõ ràng đây là biểu hiện của sự can thiệp của đảng và chính quyền vào hoạt động của Đoàn LS. Đoàn LS là một tổ chức xã hội nghề nghiệp, không phải 1 ban của đảng, hay 1 cơ quan hành chính cấp dưới của chính quyền TpHCM. Đoàn LS TpHCM ra đời theo nhu cầu của các luật sư thành viên, sao lại có việc đảng đoàn và Ủy Ban Nhân Dân TpHCM “chỉ đạo” ông chủ nhiệm phải làm thế này thế nọ nếu các việc đó không phải từ nhu cầu tập thể của các hội viên??? Nếu Ông Trừng làm sai luật thì xử lý theo luật, không sai luật thì đó là việc của đoàn LS TpHCM, các luật sư thành viên không phản ứng, mắc gì đến đảng mà đảng dùng nó làm lý do kỷ luật đảng viên ???.

Luật sư là một giới trí thức hơn ai hết có nhu cầu tìm hiểu và tôn trọng sự thật. Thêm nữa, cái khác biệt của hội nghề nghiệp luật sư so với các hội nghề nghiệp khác là yếu tố thượng tôn pháp lý và đạo lý. Nếu ông Trừng phạm vào việc “tha hóa về đạo đức, lối sống” thì tôi tin là các luật sư khác trong đoàn sẽ tự động bài xích ông Trừng trước khi đảng lên tiếng vì các LS là người có kiến thức, có óc quan sát và nhận định sắc sảo (yêu cầu nghề nghiệp phải có). Đằng này sau khi trao đổi với nhiều luật sư có uy tín và thâm niên trong đoàn luật sư, đều thấy sự buồn đau, chua xót và “tức tối” thay cho LS Trừng, như vậy sự thật có nằm ở kết luận của văn bản kỷ luật của đảng về tư cách cá nhân của LS Trừng không ???

Điều đáng lo ngại cho chính các luật sư ở đây là sau việc LS Trừng công khai phản đối việc áp đặt sai nguyên tắc pháp luật của đảng vào hoạt động của của đoàn LS rồi bị đảng khai trừ nhằm hất ông ra khỏi ghế chủ nhiệm, sắp tới sẽ còn có LS nào “dám” hành động như ông Trừng để tự mình bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình và các đồng nghiệp ??? Có bao nhiêu luật sư đã từng lắng nghe và thấy chua xót vì các nhận định của quần chúng “nói cho cùng, luật sư ở Việt Nam chỉ là vật trang sức cho tòa mà thôi”, “ mấy ông ấy làm cò chạy án là chính chứ cãi cọ gì, án do đảng quyết chứ có phải căn cứ vào luật đâu”, “tòa xử sao chả được, kiến cãi khoai thôi”.

Một người phụ nữ ở nông thôn Việt Nam phải làm mãi dâm vì sinh kế, chịu đủ tủi nhục và hiểm họa dù bản thân người đó là đối tượng quan tâm và là thành viên của Hội Nông Dân ( vì là gia đình nông dân) , của Hội Phụ Nữ ( vì là phụ nữ), của Hội Liên Hiệp Thanh Niên ( vì là thanh niên) cho thấy điều gì khi đảng đóng vai trò cầm nắm các hội đoàn này ???. Là trí thức, dĩ nhiên các luật sư không cần bán thân như thế, nhưng đã có và sẽ trong tương lai, liệu rằng các luật sư vì hoạt động trong 1 nền tư pháp mà đảng quyền cao hơn pháp quyền, sẽ bán lương tâm đạo đức nghề nghiệp, “bán” luật pháp và pháp lý để tồn tại và đi lên không ?? Hay là lựa chọn lối đi như LS Nguyễn Đăng Trừng đã chọn, đó là bỏ qua danh vọng và quyền chức do đảng ban tặng, để tranh đấu cho việc bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của mình nhằm phát triển nghề nghiệp, đóng góp vào sự hoàn thiện của pháp luật Việt Nam

Nghĩ đến chuyện Việt Nam gia nhập TPP

LS Nguyễn Đăng Trừng là thành viên-hội viên của nhiều tổ chức LS danh tiếng ở Asean, Châu Á và quốc tế, việc đảng khai trừ ông ta sẽ gây một tiếng vang không mấy tốt đẹp cho thanh danh của đảng trong đối ngoại và trong chính sách “trí thức vận” là điều sẽ phải xảy đến. Và hơn nữa còn là nhiều hệ lụy kéo theo không chỉ đảng thiệt hại mà dân tộc và đất nước cũng phải gánh chịu, nhất là trong thời điểm Việt Nam đang “rất muốn và phải là thành viên của TPP”

Trong các tiêu chí mà các nước thành viên TPP xét kết nạp thành viên mới như Việt Nam, yếu tố tự do- tự quyết của các hội đoàn nghề nghiệp là yếu tố bắt buộc phải có theo 8 công ước của liên đoàn lao động quốc tế quy định (cụ thể là công ước 87 về quyền lập hội). Việc LS Trừng chủ động ngăn chặn và phản ứng việc can thiệp sâu của đảng vào liên đoàn luật sư đúng theo pháp luật là điều cần thiết phải được chính phủ và ngành tư pháp Việt Nam ủng hộ để dùng điều này chứng minh cho các nước thành viên TPP khác như Mỹ thấy rằng tại Việt Nam, đảng và nhà nước luôn tôn trọng và quyết tâm thực thi cải cách để họ nhanh chóng thông qua cho Việt Nam gia nhập khối

Trong tư thế kinh tế Việt Nam đã phụ thuộc sâu vào Trung Quốc, một kẻ thù xâm lược cả dân tộc đều công nhận thì việc gia nhập sân chơi TPP sẽ là 1 ưu thế quan trọng trong việc “thoát Trung” về kinh tế để mang lại sự phát triển bền vững hơn về sau. Nếu cứ để xảy ra các việc như đảng khai trừ những đảng viên có xu hướng cải cách như LS Trừng sẽ dẫn đến làm chậm (hoặc có thể hủy bỏ) lại TPP lần này thì rất tai hại. Thiệt hại của nó là vô cùng lớn trong bối cảnh nền kinh tế đang bí lối ra như lúc này. Thành ra chuyện LS Trừng bị khai trừ đảng không còn là chuyện của riêng hai bên này nữa, mà nó sẽ là hệ lụy kéo dài về sau cho sự hội nhập quốc tế của Việt Nam., nếu các lãnh đạo nhà nước không quyết tâm bảo vệ những “hạt nhân” như LS Nguyễn Đăng Trừng. Và sau cùng, ai sẽ chịu trách nhiệm về “bước lùi” này của đất nước trong lúc “ngặt nghèo” này ???

Vừa mới đây ngày 29/07/2014, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang có nói các luật sư và các hội đoàn luật sư cần phải “tự chủ và đổi mới mạnh mẽ hơn nữa” thì ngay sau đó LS Nguyễn Đăng Trừng bị khai trừ đảng vì “phát huy tự chủ và đổi mới mạnh mẽ”. Tôi nghĩ ông Trương Tấn Sang cần đề nghị đảng xét lại việc này nếu ông thực sự coi trọng giới luật sư như ông phát biểu khi thăm liên đoàn LS vào ngày 01/08/2014. Song song đó, nên chăng các luật sư thuộc đoàn LS TpHCM, những người mà 20 năm qua luôn bỏ phiếu ủng hộ LS Nguyễn Đăng Trừng làm chủ nhiệm, cùng kiến nghị Chủ Tịch Nước, người đứng đầu tư pháp, xem xét lại quyết định này.

Đa số dư luận đều nghĩ rằng việc khai trừ LS Nguyễn Đăng Trừng là do thành ủy TpHCM quyết định nhưng tôi e rằng không phải. Mâu thuẫn của LS Trừng và trung ương đảng đã có từ năm 2007 đến nay kéo dài qua nhiều sự việc. Đến nay ông mới bị kỷ luật cho thấy trong thời gian mấy năm qua một bộ phận của Thành Ủy có ủng hộ ông nhưng hôm nay họ phải chấp hành chỉ đạo của Trung Ương thì đúng hơn. Việc các đại biểu quốc hội TpHCM lúc gần đây phát ngôn đều kêu gọi cải cách thể chế mạnh mẽ cho thấy xu hướng đó (cao trào là việc ông nghị viên “bảo hoàng hơn vua” Hoàng Hữu Phước ủng hộ làm ngay Luật Biểu Tình và Luật Lập Hội vừa qua là 1 ví dụ rõ nét).

Theo tình hình phía Mỹ cho thấy, hiện nay đã có nhiều hạ nghị sĩ và một số thượng nghị sĩ đang chú ý và phản đối tình trạng đảng cộng sản đang cầm quyền luôn có những can thiệp quá sâu vào các hội đoàn nghề nghiệp tại Việt Nam. Nên chăng chính phủ cần xem xét lại việc LS Trừng bị kỷ luật, vì rõ ràng điều này cũng sẽ ảnh hưởng vào nhận xét của chính giới Mỹ trong việc kết nạp Việt Nam vào TPP, cũng như để các trí thức khác (như GS Ngô Bảo Châu) đang và sẽ yên tâm khi cộng tác cùng chính phủ để cống hiến tài năng cho đất nước và dân tộc.

Trong tương lai với đà nâng cao dân trí cùng việc hội nhập quốc tế, việc xây dựng một nền dân chủ pháp trị là điều tiên quyết phải có để đất nước và dân tộc lớn mạnh. Trong đó, vai trò của các luật sư là không nhỏ, việc cùng bảo vệ nhau để bảo vệ tính minh bạch, thượng tôn pháp luật của cộng đồng luật sư là điều mà quần chúng mong mỏi trước khi quần chúng “nhờ cậy” luật sư bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình. Tôi hi vọng rằng dù Luật Sư Trừng đã bị đảng khai trừ nhưng cộng đồng các luật sư có tâm, có tầm và có lương tri nghề nghiệp sẽ tiếp tục con đường của ông đã đi trong việc góp phần cải cách chính trị ở Việt Nam.

Nguyễn An Dân

Đọc tiếp »

Người Việt Không Xấu…

Gần đây tự phát một phong trào đánh hội đồng về người Việt xấu xí, từ dân đen trong nước đến Việt Kiều hải ngoại, từ các mạng lề trái đến báo lề phải.  Bị nhiều phóng viên và BCA quay hỏi về đề tài này, ông già Alan xin xác định rõ ràng: chúng ta không xấu.

Trước hết, xấu xí là một tĩnh từ chung chung, nhất là khi nói về con người. Người này có ngoại hình xấu, cô này nhiều tật xấu, anh này thích chơi xấu, thằng bé này xấu ăn, bà lão kia đang  “làm” xấu…và tất cả điều đó cũng không bầy tỏ điều gì rõ ràng lắm.

Ngay cả ngoại hình. Cô người mẫu có khuôn mặt hơi xấu (theo định giá chủ quan) nhưng với một bầu sữa tốt thì cũng có thể nổi tiếng với rất nhiều giới trẻ đang dư thừa hormone. Tôi quen biết một phụ nữ giàu đẹp quý phái học thức ở Mexico. Khi cô lấy chồng, cả gia đình bạn bè đều chê là mắt mũi cô để đâu mà ôm phải một ông “xấu đau xấu đớn”; nhưng họ đã sống hạnh phúc với nhau hơn 15 năm. Theo định nghĩa về ngoại hình xấu xí của tôi, người đàn bà chỉ thực là xấu xí nếu sáng tôi ngủ dậy cùng nàng, nhìn nàng qua ánh sáng đầu ngày và chỉ muốn lấy một khẩu súng bắn vào đầu mình cho đỡ ngu và bớt hổ thẹn.

Trong đời, tôi đã có vài lần muốn tự tử kiểu đó, nhưng chưa lần nào ở Việt Nam. Như vậy, tôi tin chắc rằng ít nhất phụ nữ Việt không “xấu”.

Còn về tính xấu nói chung của người Việt? Những từ ngữ thông dụng nhất là lưu manh vặt, tham lam, ăn cắp, chật hẹp, dối trá, thích xin xỏ, ỷ lại, lười biếng, tự ti và tự tôn lẫn lộn. Cụ Tản Đà (1927) thì chê là quan bất nghĩa vô lương, còn dân thì ngu hơn lợn nên bị hút máu. Cụ Phan Khôi (1929) thì nói các sĩ phu ảo tưởng thoái hóa cho mình là Thượng Đế. Còn cụ Lương Thiệp (1944) thì kết luận là Nho sĩ do Trung Quốc đào tạo thì trì trệ, bất lực, hèn kém.

Ngày hôm nay, trên mạng lề phải, không thiếu những câu chuyện và lý do để “tự hào dân tộc” từ bóng đá đến siêu mẫu bị lộ hàng; còn mạng lề trái thì đủ chuyện để làm chúng ta xấu hổ: ăn cắp ở Nhật Bản, ăn tham ở Thái Lan; lưởng gạt ở Mỹ…và ăn rồi chạy ở Việt Nam (hay hạ cánh ở ẩn trong an toàn với biệt thự giá rẻ nhất là vài chục tỷ).

Thực ra, suy cho cùng, những cái gọi là “xấu xí” đều phát xuất từ một nguyên nhân quan trọng nhất: người Việt ta rất nghèo.

Nghèo tiền bạc là một chuyện thấy rõ qua lịch sử. “Bần cùng sinh đạo tặc” nên cả dân tộc và quốc gia loay hoay hoài 80 năm qua với vụ đi xin đi vay. Không được thì cướp giật rồi đổ thừa cho cái “nghèo tiền” của mình.

Nghèo đến độ phải dựng tượng thánh cho những tay bịp bợm quốc tế hay dùng một cuốn sách từ thế kỷ 18 làm kim chỉ nam cho thời đại Internet. Phải ôm chân khóc lóc xin xỏ đủ chuyện từ những ông chồng vũ phu, bần tiện, chuyên lợi dụng…vì bỏ ông thì mất sổ hưu?

Rồi đến những cái nghèo về văn hóa, đạo đức. Hoặc cái nghèo về kiến thức, tư duy. Nghèo về quan hệ gia đình và xã hội. Nghèo khi hành xử theo các thói quen xấu của thế kỷ 19 ở thế kỷ 21. Luôn luôn có những lý giải, biện luận, bào chữa; nhưng tất cả chỉ chứng minh thêm cho một cái nghèo khác cũng khủng khiếp: nghèo về tinh thần, về sự tha hóa dối trá không phương cứu chữa.

Một ông du học sinh (ông khoe vậy) chê là đời sống ở Mỹ như “tù khổ sai”, làm việc quần quật suốt ngày. Ông kết luận là ông và người Việt, dân chủ, à quên, “hạnh phúc” gấp trăm lần bọn tư bản giẫy chết. Dĩ nhiên, một bà già bán vé số ở Việt Nam sẽ hạnh phúc vô cùng, nếu bà có một người con “làm tù khổ sai” gởi tiền về tiếp tế mỗi tháng. Và chắc ông này cũng không biết các lao động Việt trong những khu công nghiệp phải “khổ sai” như thế nào mỗi ngày? Tù khổ sai Mỹ dường như là lựa chọn của phần lớn nhân loại.

Một vài bạn phản biện cho rằng vào thời bao cấp ngoài Bắc, chúng ta đâu có văn hóa chụp giựt như ngày nay? Suy cho kỹ, trong một xã hội chỉ đi xe đạp và ăn bo bo thì cũng không có nhiều thứ để chụp giựt. Tuy tôi không sống qua môi trường này (thank God), tôi vẫn đọc rất nhiều hồi ức từ các nhà văn, các học giả…về một xã hội dối trá, trên lạy dưới đạp, tham nhũng tem phiếu thực phẩm…chỉ đáng vài xu. Chắc họ hoang tưởng hết?

Nhưng đó là chuyện ngày xưa. Điều khó hiểu nhất với tôi là chúng ta không sống trong hang động thời đồ đá mà tại một thế giới nơi kiến thức toàn cầu tụ tập gần như miễn phí với dấu bấm Google. Các nguyên tắc và hành xử văn minh văn hóa được nhắc nhở liên tục qua những kênh thông tin tự do. Ngoài tiền bạc, tại sao chúng ta phải chứng kiến cái nghèo tàn mạt về kiến thức, văn minh, nhân cách và tinh thần?

Sự nghèo hèn tự nguyện của người Việt là điều chua xót nhiều hơn các quan điểm về xấu xí.

Nhìn ra một bối cảnh xa hơn, khi xã hội “chấp nhận” nghèo hèn để yên ổn thì chúng ta phải suy nghĩ điều gì? Khi một người vợ cam phận sống đời đời kiếp kiếp …vì vài lợi ích cá nhân của ông gia trưởng đã khô xác…thì chúng ta có nên quay mặt đi và thở dài?

Có xấu xí không khi đã nghèo mà còn ngu?

Alan Phan

Nguồn Facebook Alan Phan

Đọc tiếp »